Biorąc to wszystko pod uwagę można by przypuścić, że Słowacy i Białorusini będą się wzajemnie rozumieli lepiej, niż ktokolwiek inny. Kto jak kto, ale Słowacy powinni dobrze wiedzieć, co znaczy żyć w państwie autorytarnym – w końcu nie tak dawno i tutaj panował niedemokratyczny reżim Vladimira Mecziara, który w wielu przypadkach przypomina rządy Aleksandra Łukaszenki.
Tymczasem jest zupełnie inaczej. Sytuacją Białorusi interesują się Polacy, Czesi, Węgrzy – ale nie Słowacy. Widać to chociażby na przykładzie tak potrzebnych akcji wsparcia dla Białorusinów, prześladowanych przez reżim. Republika Czeska również nie graniczy z Białorusią, ale mimo to w Pradze, Brnie i innych miastach aktywnie działa organizacja „Svobodne Belorusko” – tymczasem na Słowacji tego typu działań zupełnie nie widać. Wielu młodych Czechów interesuje się współczesną niezależną kulturą białoruską i językiem białoruskim, tymczasem na Słowacji nadal panuje przekonanie, że Białoruś to właściwie część Rosji, a Łukaszenka to w sumie dobry prezydent. Po co się mieszać, nie nasza sprawa.
Cóż, oczywiście można i tak. Myślę jednak, że przynajmniej ta część słowackiego społeczeństwa, która ceni sobie wartości demokratyczne i europejskie, powinna bardziej zainteresować się sytuacją na Białorusi. Nie mówię tu o tym, aby od razu organizować protesty przeciwko łamaniu praw człowieka na Białorusi, ale chociażby o uświadomienie sobie, że Białorusini – to nie Rosjanie, że istnieje język białoruski, który jest bardzo podobny do słowackiego.
W słowackim Internecie trudno jest znaleźć ciekawe i kompleksowe artykuły, opisujące Białoruś. Ale nie znaczy to, że ich nie ma. Warto odwiedzić stronę Zahranicna politika, albo ten blog o Białorusi: http://vanko.blog.sme.sk/r/1576/Bielorusko.html Kto zna język polski, ten ma łatwiej, tutaj warto wspomnieć chociażby o blogu Odkryjmy Białoruś czy publikacjach na stronie Nowej Europy Wschodniej.
Ze swojej strony mogę polecić również moją książkę elektroniczną o Białorusi: „Białoruskie notatki”, którą można ściągnąć za darmo z tej strony. Jeżeli ktoś natomiast chce poznać podstawy polskiego języka, to polecam ten bezpłatny kurs – w miarę możliwości i czasu będę się starał dodawać kolejne lekcje.
Słowacy, nie zapominajcie o Białorusi
Trudno o bardziej bliskie sobie języki, jak słowacki i białoruski. W każdym razie mi oba języki stale się ze sobą mieszają. Również mentalność i doświadczenia historyczne Słowaków i Białorusinów są zadziwiająco podobne do siebie – np. brak własnego państwa, konieczność walki o własny język (Słowacy – przeciwko madziaryzacji, Białorusini – przeciw rusyfikacji). Wreszcie, Słowacja dziś przebywa w cieniu Czech, a Białoruś – w cieniu znacznie większej, bratniej Ukrainy.